လိပ္ေခါင္းေရာဂါဆုိတာ

လိပ္ေခါင္းေရာဂါဆိုတာ အေၾကာင္းတစ္ခုခုေၾကာင္႔ စအိုန႔ဲ စအို၀မွာရွိတ႔ဲ (retum and anal ) ေသြးၿပန္ေၾကာေလးေတြ ေယာက္ယမ္းေဖာင္းကားလာတာပါ ။ ေသြးေၾကာဖုေလးက ၀မ္းသြားတ႔ဲ အခါ ၀င္လိုက္ထြက္လိုက္န႔ဲ လိပ္ရဲ႕ဦးေခါင္းလိုၿဖစ္ေနလို႔ လိပ္ေခါင္းလို႔ ေခၚတာပါ။ အၿဖစ္မ်ားတ႔ဲ အေၾကာင္းအရင္းေတြကေတာ႔ စအိုေအာင္ပိုင္းမွာရွိတ႔ဲ ေသြးေၾကာေလးေတြ အတြင္းမွာ Pressure တက္လာတ႔ဲ အတြက္ၿဖစ္တာပါ။ ၀မ္းခ်ဳပ္တ႔ဲ အေလ႔အက်င္႔ ရွိတ႔ဲသူေတြ၊ ၾကာရွည္စြာ မတ္တပ္ရပ္ေနရာသူမ်ား၊ အထိုင္္မ်ားသူမ်ား၊ အ၀လြန္တ႔ဲ သူေတြ၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္ေတြမွာ ၿဖစ္တက္ပါတယ္။ တၿခားအေၾကာင္းေၾကာင္႔ၿဖစ္တက္တာလဲ ၿဖစ္ပါေသးတယ္။ ေတြ႕ရတက္တ႔ဲ ေရာဂါလကၡဏာေတြကေတာ႔ ၀မ္းသြားတ႔ဲ အခါ စအိုကေန ေသြးက်လာတာပါပဲ။ ၀မ္းသြားၿပီးတ႔ဲ အခါ အိမ္သာအိုးမွာပဲၿဖစ္ၿဖစ္၊ စကၠဴမွာပဲၿဖစ္ၿဖစ္ သတိထားမိႏိုင္ပါတယ္။ ၀မ္းသြားၿပီးရင္လဲ ကုန္တယ္လို႔ မခံစားရပဲ စအို၀မွာတစ္ဆို႔တစ္ဆို႔န႔ဲခံစားရတက္ပါတယ္။လိပ္ေခါင္းကို အၾကမ္းဖ်င္းအားၿဖင္႔ အတြင္းလိပ္ေခါင္း န႔ဲ အၿပင္လိပ္ေခါင္း ( External & Internal Hemorrhoid ) ဆိုၿပီး ၂ မ်ိဳးခြဲထားႏိုင္ပါတယ္။ အၿပင္လိပ္ေခါင္းးကေတာ႔ စအိုအ၀မွာၿဖစ္တာၿဖစ္ၿပီး စအိုအ၀မွာ ယားယံတာ ၊ ေရာင္တာေတြၿဖစ္တက္ပါတယ္။ အတြင္းလိပ္ေခါင္းကေတာ႔ စအိုအတြင္းပိုင္းမွာၿဖစ္တာၿဖစ္ၿပီး မနာက်င္တက္ပဲ လူနာေတြကိုယ္တိုင္ သတိမထားမိတက္ၾကပါဘူး။ လိပ္ေခါင္းကို မကုပဲထားမယ္ဆိုရင္ စအိုအၿပင္ဘက္ကို က်ြံက်လာနိုင္ပါတယ္ ( prolapase pile ) ေနာက္ဆက္တြဲ ၿပသနာေတြၿဖစ္တ႔ဲ လိပ္ေခါင္းအဖုအတြင္ ေသြးခဲၿခင္း ( thrombosed hemorrhoid ) န႔ဲ ေသြးလည္ပတ္မွဳနည္းလို႔ လိပ္ေခါင္းအဖု ပုပ္သြားၿခင္း ( strangulated hemorrhoid )တို႔ ၿဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီကေန ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ တၿခားေနရာေတြကို ေရာဂါပိုး၀င္သြားနိုင္ပါတယ္။ေရာဂါအႏုအရင္ေပၚမူတည္ၿပီးေတာ႔ အဆင္႔ ၄ ဆင္႔ ခြဲၿခားႏိုင္ပါတယ္။ Grade 1 ၀မ္းသြားတ႔ဲ အခါေသြးပါလာတာပဲရွိပါမယ္။Grade 2 ၀မ္းသြားတ႔ဲ အခါ စအို၀ကေန အဖုထြက္လာပါမယ္။ ၀မ္းသြားၿပီးရင္ခ်က္ၿခင္းၿပန္၀င္သြားပါမယ္။Grade 3 ၀မ္းသြားတ႔ဲ အခါ ၀မ္းသြားတ႔ဲ အခါ စအို၀ကေန အဖုထြက္လာပါမယ္။သူ႔ဘာသာသူၿပန္မ၀င္ေတာ႔ပါဘူး။ လက္န႔ဲၿပန္သြင္းေပးရပါမယ္။Grade 4 လိပ္ေခါင္းအဖုက စအိုအၿပင္ဖက္ကိုထြက္ေနၿပီး ၿပန္သြင္းလို႔မရေတာ႔ပါဘူး။ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေရာဂါၿဖစ္လာၿပီဆိုဘာလုပ္ၾကမလဲ …။ဒါေတြကိုလိုက္နာရပါမယ္။ေရာဂါႏုစဥ္မွာ ၀မ္းခ်ဳပ္မခံပါႏွင္႔ ၊ ၀မ္းမခ်ဳပ္ေအာင္ေနပါ။ လိုအပ္ပါက ၀မ္းေပ်ာ႔ေဆး အနည္းငယ္ အသုံၿပဳနိုင္ပါတယ္။ပုံမွန္ အိမ္သာတက္ေသာအက်င္႔ ကိုလုပ္ပါ။ အိမ္သာထဲမွာ အၾကာၾကီးမထိုင္ပါန႔ဲ ။ ၿဖစ္ႏိုင္လ်ွင္ ဘိုထိုင္ အိမ္သာကို အသုံၿပဳပါ။ေရမ်ားမ်ားေသာက္ပါ။ အမ်ွင္ပါတ႔ဲ အသီးအရြက္မ်ားမ်ားစားပါ။ ၾကာရွည္စြာ မတ္တပ္ရပ္ၿခင္း ၊ ထုိင္ၿခင္း မလုပ္ပါန႔ဲ။အမ်ားစုကေတာ႔ ဒါေတြကို လိုက္နာလိုက္ရင္ သက္သာသြားၾကပါတယ္။ တကယ္လို႔ ေရာဂါနည္းနည္းရင္႔လို႔ရွိရင္ေတာ႔ ကုသမယ္႔ ဆရာ၀န္က ေရာဂါအေၿခအေနေပၚလိုက္ၿပီး ကုသနည္းစနစ္ကို ေရြးခ်ယ္ပါလိမ္႔မယ္။ ကုသနည္းတခ်ိဳ႕ကို ဗဟုသုတအေနန႔ဲ က်ေနာ္ အၾကမ္းဖ်င္းေၿပာၿပပါမယ္။ ေသြးေၾကာနံရံေတြရဲ ႕ ညစ္အား (blood vessel's wall tone ) ကိုတက္ေစမယ္႔ ေဆးေတြေပးလို႔ရပါတယ ။က်ေနာ္တို႔ ရပ္ကြက္ထဲမွာၾကားဖူးတာကေတာ႔ သားေရပင္ပစ္္တာေပါ႔ ။ ( Rubber Band Ligation ) တကယ္ေတာ႔ အဲဒါက လိပ္ေခါင္းအဖုရ႕ဲ အညွာကို သားေရပင္န႔ဲ စီးထားလိုက္တာပါ။ လိပ္ေခါင္းအဖုက ေၿခာက္ၿပီးသူ႔ဘာသာသူေၾကြက်သြားပါတယ္ ။ Sclerotherapy လို႔ေခၚတ႔ဲ လိပ္ေခါင္းအဖုကေသြးေၾကာထုံးထဲကို ထိုးထ႔ဲၿပီး အဖုကို ရွဳံကပ္သြားေစတ႔ဲနည္း၊ Cryotherapy , Laser , Infrared or BICAP Coagulation စသည္ၿဖင္႔ ကုသနည္းမ်ိဳးစုံရွိပါတယ္။ ေရာဂါရင္႔ေနရင္ေတာ႔ Hemorrhoidectomy လို႔ ေခၚတ႔ဲ လိပ္ေခါင္းေသြးေၾကာထုံးကိုခြဲစိတ္ၿပီး ၿဖတ္ေတာက္ေပးရပါမယ္။ စအို၀က ၀မ္းသြားရင္ ေသြးပါတ႔ဲတာ လိပ္ေခါင္းတစ္ခုတည္းမွ မဟုတ္ပါဘူး။ တၿခားေရာဂါေတြလဲၿဖစ္နိုင္ပါေသးတယ္။ က်ေနာ္တို႔အေနန႔ဲ လိပ္ေခါင္းမၿဖစ္ေအာင္ဘာေတြေရွာင္ရွားရမယ္၊ ၾကဳံလာခ႔ဲလို႔ရွိရင္လဲ ဘာလိုဆင္ၿခင္ေနထိုင္ရမယ္ဆိုတာကို အခုဆိုသိသြားေလာက္ပါၿပီ။ ေရာဂါတစ္ခုၿဖစ္လာလို႔ ရွက္လို႔ ဒီအတိုငး္ခံစားေနမယ္႔အစား ေရာဂါမဆိုးခင္ တက္က်ြမ္းတ႔ဲ က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းေတြန႔ဲ ၿပသတိုင္ပင္ၿပီး အခ်ိန္မွီကုသမွူခံယူရငး္ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္တ႔ဲ ဘ၀မ်ိဳးပိုင္ဆိုင္ၾကပါစို႔လို႔ ဒီေနရာကတိုက္တြန္းလုိက္ရပါတယ္ ။လိပ္ေခါင္းေရာဂါအတြက္ဆုိရင္ေတာ့

၁။ ေရမ်ားမ်ားေသာက္္ပါ

၂။ အမွွင္ဓါတ္ပါေသာ အစာစားပါ။ (ဥပမာ- အသီးအရြက္)

၃။ ၾကာၾကာမထုိင္ရပါ၊ ၾကာၾကာမတ္တတ္မရပ္ရပါ။

၄။ လမ္းေလွ်ာက္ပါ။

၅၊ ၀မး္မခ်ဳပ္ေအာင္ေနရပါမယ္။လိပ္ေခါင္းေရာဂါ မရင္႕ေသးဘူးဆုိရင္ေတာ့ သက္သာသြားတာမ်ားပါတယ္။