ကင္ဆာေရာဂါ၏ သတိေပးေခါင္းေလာင္းသံမ်ား

ကင္ဆာေရာဂါတြင္(သို႔)ကင္ဆာေရာဂါအတြက္လည္း ထိုကဲ့သို႔ သတိေပး၊ အသိေပးလကၡဏေတြ ရွိႏိုင္၊ ျပႏိုင္ သည္။ ထို႔အတူ လူမ်ားကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ရျခင္းသည္ အႏၱရယ္ျဖစ္ႏိုင္မွန္းသိလ်က္ အလိုလိုက္မိုက္မွားကာ အႏၱရာယ္ႏွင့္ကစားမိသည္မ်ားလည္းရွိႏိုင္သည္။ ကတ္ထရီနာအဲလစ္စ္ ျပဳစုထားေသာဇယားကို လူတိုင္းသိရွိ ႏိုင္ရန္ေရးသားလိုက္ပါသည္။ တတ္လို႔သိလို႔ေရးထားတာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး၊ ဖတ္မိတဲ့ေဆာင္းပါးတစ္ခုက အေၾကာင္းအရာေလးကို လူတိုင္းဗဟုသုတအေနနဲ႔သိထား၊ မွတ္ထားရေအာင္ ေရးသားလိုက္ျခင္းျဖစ္ပါ ေၾကာင္း ......ကင္ဆာအားလံုးအႏၱရယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။ ကင္ဆာျဖစ္ေစေသာအရာမ်ား၊ စိတ္ခံစားမႈဆိုင္ရာကိစၥမ်ား၊ အဆိပ္အေတာက္စသျဖင့္။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။က်က္ခဲသည့္ပံုမွန္မဟုတ္ေသာေသြး၊ သနံရည္၊ အရိအရြဲတို႔ထြက္ေနသည့္အနာမ်ား၊ အေရျပားေပၚ(သုိ႔) အေရ ျပားေအာက္တြင္ေပၚလာသည့္ စမ္းမိသည့္ အက်ိတ္၊ အဖုမ်ား၊ ၾကြက္ႏို႔(သို႔) မွဲ႔က သိသိသာသာၾကီးလာျခင္း၊ အဖ်ားတာရွည္ျခင္း၊ အေၾကာင္းမဲ့အေရျပားေပၚတြင္ေသြးျခည္ဥကဲ့သို႔ နီရဲညိဳမည္းလာျခင္း၊ ၀မ္းမွန္ရာက ၀မ္း ပ်က္၀မ္းခ်ဳပ္လာျခင္း၊ ပိန္လာျခင္း၊ အစာေရစာမ်ိဳရခက္လာျခင္း၊ မၾကာမၾကာအစာမေၾကျခင္း၊ ေခ်ာင္းေျခာက္ ဆိုးျခင္း၊ ေခ်ာင္းဆိုးျပီး အသံ၀င္ျခင္း။ဦးေႏွာက္အက်ိတ္ကင္ဆာ အႏၱရယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။လူတို႔ဖန္တီးသည့္ လွ်ပ္စစ္၊ သံလိုက္စက္ကြင္းအားသံုးစက္ကိရိယာမ်ားကို ေရရွည္ကိုင္တြယ္အသံုးျပဳရျခင္း၊ ဓာတ္ေရာင္ျခည္သင့္ျခင္း၊ ဓာတုေဖ်ာ္ရည္၊ ပုိးသတ္ေဆး၊ စည္သြပ္ဘူး၊ ျပဳျပင္စီရင္ထားေသာ အသားမ်ားထဲ တြင္ပါေလ့ရွိသည့္ ႏိုက္ထရိုဆိုေအမင္းန္စသည့္ ဓာတုပစၥည္းမ်ားႏွင့္ထိေတြ႔မႈရွိျခင္း။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။ေခါင္းအျပင္းအထန္ကိုက္ျခင္း၊ ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ မူးေ၀ျခင္း၊ ႏံူးေညာင္းျခင္း၊ ကိုယ္ခႏၵာအစိတ္ အပိုင္းတစ္ရပ္ရပ္အေၾကာင္းမဲ့ခ်ည့္နဲ႔ျခင္း၊ အျမင္အာရံုေ၀၀ါးျခင္းအပါအ၀င္ အျမင္အာရံုျပႆနာမ်ားရွိျခင္း၊ အန္ျခင္း၊ ပ်ိဳ႕ျခင္း၊ တက္ျခင္း၊ စိတ္မမွန္ျခင္း၊ စကားေျပာမမွန္ျခင္း၊ ေလဖ်န္းျခင္း၊ ေလျဖတ္ျခင္း။ေသြးကင္ဆာအႏၱရာယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။မ်ိဳးရိုးဗီဇ၊ ဓာတ္ေရာင္ျခည္သင့္ျခင္း၊ မဟာဓာတ္အားလိုင္းမ်ား၊ ပိုးသတ္ေဆးမ်ား၊ ေရရွည္ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး၀င္ေရာဂါ မ်ားျဖစ္ျခင္း၊ ဘဲန္ဇင္းန္၊ ကလိုရဲဖ္ဖင္နီေကာလ္ ပ႗ီဇီ၀ေဆး။ သတိေပးလကၡဏာမ်ား။ျဖဴေဖ်ာ့ေသြးအားနည္းျခင္း၊ ေျခကုန္လက္ပန္းက်ျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားျခင္း၊ ခဏခဏဖ်ားျခင္း၊ ေသြးျခည္ ဥလြယ္ျခင္း၊ အရိုးအဆစ္နာျခင္း၊ ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံျခင္း၊ အျခားေသြးယို၊ ေသြးထြက္ျခင္းမ်ား၊ အဖ်ား၊ ေသြးအား နည္း၊ ေဘလံုး(သရက္ရြက္)(သုိ႔)အသည္း(သို႔)ျပန္ရည္အက်ိတ္မ်ားႀကီးျခင္း၊ ေရာင္ျခင္း၊ ညဘက္ေခၽြးျပန္ျခင္း၊ ေသြးဥမႊားအေရအတြက္ေလ်ာ့က်လာျခင္း။ ရိုးတြင္းျခင္ဆီကင္ဆာ အႏၱရယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။၉၀ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္သည့္အသက္၄၀ေက်ာ္ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္အျဖစ္မ်ားျခင္း၊ ဓာတုပစၥည္းမ်ား(ဒိုင္ေအာက္ ဆင္၊ ဓာတုေပ်ာ္ရည္၊ ေၾကးခၽြတ္သန္႔စင္ဓာတုပစၥည္း)ႏွင့္ထိေတြ႔မႈရွိျခင္း၊ ဓာတ္ေရာင္ျခည္သင့္ျခင္း၊ အိပ္ခ်္အိုင္ ဗီပိုး၊ အသည္းေရာင္အသား၀ါပိုး၊ ေရယုန္ပိုး၊ အက္ပ္စတိန္းဘားဗိုင္းရပ္စ္ဆိုက္တိုမက္ဂလိုဗိုင္းရပ္စ္စသည့္ ဗုိင္း ရပ္စ္ပုိးမ်ား ၀င္ေရာက္ေရာဂါရႏိုင္ေျခရွိျခင္း။ မ်ိဳးရုိး၊ ကိုယ္တြင္းခုခံအားညံ့ျခင္း၊ ျပဒါး(သို႔)ပီဗြီစီႏွင့္အထိအေတြ႔ ဗို္င္းရပ္စ္ပိုး၀င္ျခင္းႏွင့္အဆက္အစပ္မကင္း။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။ေက်ာဘက္အရိုးထဲကနာျခင္းသည္ ပထမဆံုးလကၡဏာ။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်ျခင္း၊ အားနည္းအားယုတ္သကဲ့သုိ႔ ခံစားရျခင္း၊ မၾကာမၾကာပုိး၀င္၍ ဖ်ားျခင္း၊ ေသြးအားနည္းျခင္း။အေရျပားကင္ဆာ အႏၱရယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။အေရျပားေနေရာင္ၾကာၾကာခံျခင္း၊ အလားတူမီးလံုးမ်ားျဖင့္ အသားညိဳရန္ျပဳလုပ္ျခင္း၊ အထူးသျဖင့္ အသားျဖဴ၊ အသား၀ါမ်ား၊ မွဲ႔မ်ားေသာရာဇ၀င္ရွိျခင္း၊ ေျခေထာက္(သို႔)အ၀တ္အစားႏွင့္အပြတ္အတုိက္မ်ားေသာေနရာမ်ား တြင္မွဲ႔ရွိျခင္း၊ ေနေလာင္အမာရြတ္မ်ားရွိျခင္း၊ အေရျပားကင္ဆာျဖစ္ဖူးသူ မိသားစုထဲမွာရွိျခင္း၊ မီးေခ်ာင္း၊ မိုက္ခ ရိုေ၀့ဖ္မ်ားႏွင့္အထိအေတြ႔မ်ားျခင္း၊ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္သင့္ျခင္း၊ အရက္မ်ားျခင္း၊ သေႏၵတားေဆး တာရွည္ သံုးျခင္း၊ (ငါးႏွစ္ေက်ာ္)သမင္ျဖဴ၊ ခရုသင္းထြက္ျခင္း၊ ကိုယ္တြင္းခုခံအားက်ျခင္း။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။အေရးျပားေပၚတြင္ ၾကြက္ႏို႔ႏွင့္တူေသာအဖုအပိမ့္ထြက္ျခင္း၊ က်က္ခဲေသာအနာေပါက္ျခင္း၊ မွဲ႔မ်ားရွိပါက အရြယ္ အစားၾကီးလာျခင္း၊ အနာျဖစ္လာျခင္း အနာက်က္ခဲျခင္း၊ အနာရြတ္မ်ားမွ အနာျဖစ္လာျခင္း၊ မွ႔ဲမ်ား၏ အနား၀ိုင္း ပံုမွန္မဟုတ္ျခင္း၊ မွဲ႔နက္ႀကီးမ်ားေပၚျခင္း၊ မွဲ႔မွေသြးထြက္ျခင္း။လည္ေခ်ာင္းကင္ဆာအႏၱရာယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။အရက္၊ ေဆးလိပ္ အလြန္အကၽြံေသာက္ျခင္း။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။ေခ်ာင္းဆက္တိုက္ဆိုးျခင္း၊ အသံ၀င္ျခင္း၊ မည္သို႔ပင္ကုကုေပ်ာက္ခဲေသာလည္ေခ်ာင္းေရာဂါမ်ားျဖစ္ျခင္း။ပါးစပ္၊ ခံတြင္းႏွင့္လည္ေခ်ာင္းကင္ဆာအႏၱရယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။ခံတြင္းထဲတြင္သရိုးသရီျဖစ္ျခင္း၊ သြားက်ိဳးျခင္း၊ အံကပ္၊ သြားတုမ်ားမေတာ္ေတာ့ျခင္း၊ ပ်က္စီးျခင္း၊ အရက္မ်ား ျခင္း၊ ေဆးလိပ္မ်ားျခင္း၊ ေဆးရြက္ႀကီးငံု၀ါးျခင္း။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။ပါးစပ္၊ လည္ေခ်ာင္း၊ လွ်ာ၊ အနာျဖစ္ပါက က်က္ခဲျခင္း၊ အသံ၀င္ျခင္း။အသည္းကင္ဆာအႏၱရာယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။ေျမပဲ၊ ေျမပဲေထာပတ္၊ ေျပာင္း၊ ဆန္တို႔ေပၚရွိ မႈိပိုးမွထြက္ေသာအဖလာအဆိပ္ကို စားမိျခင္း၊ အရက္အေသာက္ မ်ားျခင္း၊ ပိုင္ရိုလစ္ဇစ္ဒင္းန္ အယ္လ္ကလြိဳက္မ်ား၊ ေပၚလီဗီႏိုင္းလ္ကလိုရိုဒ္၊ တေမာ့က္စီဖဲန္ စသည္တို႔ႏွင့္ အထိ အေတြ႔ရွိျခင္း၊ ေသာက္မိျခင္း၊ အသည္းေရာင္အသား၀ါဘီပိုး၊ စီပုိး၊ အသည္းေျခာက္ျခင္း၊ သိုရီယမ္ဒိုင္ေအာက္ ဆိုဒ္၊ သေႏၵတားေဆးလံုး၊ အဲန္နာေဘာလစ္စတီးရြိဳက္အာဆင္းနစ္၊ ေဆးလိပ္၊ ေဆးရြက္ႀကီး၊ သံဓာတ္မ်ားျခင္း။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။ေနာက္ဆံုးအဆင့္တြင္ေတြ႔ရေသာလကၡဏာမ်ား။ ညာဘက္နံရုိးေအာက္ဘက္တြင္နာျခင္း၊ အသည္းႀကီးျခင္း၊ အသား၀ါျခင္း၊ ေနမထိထိုင္မသာျဖစ္ျခင္း၊ အားအင္ကုန္ခန္းျခင္း၊ အေၾကာင္းမဲ့ပိန္လာျခင္း၊ ပ်ိဳ႕အန္ျခင္း၊ ဗိုက္နာ ျခင္း၊ ေလခ်ဳပ္၀မ္းကယ္ျခင္း၊ ေသြးအားနည္းျခင္း။အဆုတ္ကင္ဆာအႏၱရာယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။ေဆးလိပ္၊ အက္စ္ဘက္စ္ေတာ့စ္။မီးခံေက်ာက္ျပားပါ ေက်ာက္ဂြမ္းမွ်င္၊ နစ္ကယ္လ္၊ ကက္ဒ္မီယမ္(သို႔)ေရဒီယိုသတၱိၾကြပစၥည္းမ်ား၊(ေရဒြန္ေငြ႕)နာတာရွည္ ေလျပြန္ေရာင္ျခင္း၊ တီဘီျဖစ္ဖူးျခင္း၊ ပိုးသတ္ေဆး၊ ေပါင္းသတ္ေဆး၊ ပီဗြီစီမ်ားႏွင့္ထိေတြ႔မႈရွိျခင္း၊ တစ္ေန႔ေကာ္ဖီငါးခြက္ထက္ပိုေသာက္ျခင္း၊ ကဖင္းန္ပါ၀င္ေသာ အစားအေသာက္မ်ား မ်ားမ်ားမွီ၀ဲျခင္း၊ အရက္ မ်ားျခင္း၊ ဘလီယိုမိုင္စင္၊ ဆိုက္ကလိုေဖာ့စ္မာမိုက္ဒ္ စသည့္ကင္ဆာေဆးမ်ားသြင္းရျခင္း၊ မာဂ်ရင္းန္ေထာပတ္၊ အဆီအစားမ်ားျခင္း။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။ေခ်ာင္းဆိုးမေပ်ာက္ျခင္း၊ ေခ်ာင္းဆိုးလွ်င္ေသြးပါျခင္း၊ ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္း၊ ေျခကုန္လက္ပန္းက်ျခင္း၊ ႏံုးျခင္း၊ အသက္ရႈမ၀ျခင္း၊ ရင္က်ပ္ျခင္း၊ ရင္ညြန္႔ရိုးေအာင့္နာျခင္း၊ အသံေျပာင္းျခင္း၊ အသံ၀င္ျခင္း၊ အားနည္းျခင္း၊ ပိန္ လာျခင္း။ရင္သားကင္ဆာအႏၱရာယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။အသက္(၃၅)ႏွစ္ေက်ာ္မွသားဦးကုိယ္၀န္ေဆာင္ျခင္း၊ သားသမီးမထြန္းကားျခင္း။ ညီအကိုေမာင္ႏွမအရင္းအခ်ာ မ်ားထဲတြင္ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ဖူးေသာ ရာဇ၀င္ရွိျခင္း။ အသက္(၃၀)မေက်ာ္မီက ဓာတ္ေရာင္ျခည္၊ ပိုးသတ္ ေဆး စသည္တို႔ျဖင့္ထိေတြ႔ဖူးျခင္း၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈနညး္ပါးျခင္း၊ ပိုးသတ္ေဆးမ်ား အမ်ားအျပားထိေတြ႔ကိုင္တြယ္ရျခင္း၊ ဓမၼတာေနာက္က်ျခင္း(သို႔)ေစာေစာလာျခင္း၊ ေသြးဆံုးေနာက္က်ျခင္း၊ ေကာ္ဖီ၊ အရက္ အလြန္အကၽြံေသာက္သံုးျခင္း၊ အဆီအဆိမ့္၊ အခ်ိဳအစားမ်ားျခင္း၊ ဆီးခ်ိဳရွိျခင္း၊ သေႏၵတားေဆး စား၍ ကာလရွည္ၾကာစြာ သေႏၵတား၊ သားဆက္ျခားျခင္း၊ ေဟာ္မုန္းအစားထိုးကုသမႈခံယူျခင္း၊ ကိုယ္ခႏၵာက အီစထရိုဂ်င္ေဟာ္မုန္းအထုတ္မ်ားျခင္း(သို႔)အီစထရိုဂ်င္ပါေသာေဆးမ်ားစားျခင္း၊ အ၀လြန္ျခင္း။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။အက်ိတ္၊ အဖု၊ ရင္သားအေရျပားထူအမ္းလာျခင္း၊ ႏို႔သီးေခါင္းခ်ိဳင့္၀င္ျခင္း၊ ႏို႔သီးေခါင္းေရာင္ရမ္းထူအမ္းလာ ျခင္း၊ ႏို႔မတိုက္ပဲႏွင့္ႏို႔သီးေခါင္းယားျခင္း၊ နီရဲျခင္း(သို႔)ယားယံနီရဲကာအနာျဖစ္လာျခင္း၊ ႏို႔သီးေခါင္းမွ ေသြး၊ ျပည္၊ သနံရည္ စသည့္ႏို႔ရည္မဟုတ္ေသာ အရည္မ်ားထြက္ျခင္း။အစာအိမ္ကင္ဆာအႏၱရာယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။ေသြးအားနည္းျခင္း၊ အစာေျခရည္အထြက္နည္းျခင္း၊ အသား၊ အဆီအစားမ်ားကာ အသီးအရြက္အစားနည္းျခင္း၊ အစာအိမ္အနာၾကာၾကာျဖစ္ျခင္း၊ အစာအိမ္ေပါလစ္ပ္(ညွာတံပါအက်ိတ္)ထြက္ျခင္း၊ အပူအစပ္ အစားမ်ားျခင္း၊ အသားေခ်ာင္း၊ အသားျပား အစားမ်ားသျဖင့္ တာရွည္ခံရန္ထည့္သည့္ယမ္းစိမ္း(ဆိုဒီယမ္ႏုိက္ထရိတ္)ႏိုက္ထ ရိုဆိုေအမင္း စသည့္ဓာတုပစၥည္းမ်ား ၀မ္းထဲေရာက္ျခင္း၊ အကင္စာ အစားမ်ားျခင္း။ ငါးဆားနယ္၊ အသားဆား စိမ္ အစားမ်ားျခင္း၊ အရက္၊ ေဆးလိပ္မ်ားျခင္း၊ အိပ္ခ်္ပိုင္လိုရိုင္ပို အစာအိမ္ထဲေရာက္ျခင္း၊ အစာအိမ္အေျမွးပါး ေရာင္ျခင္း။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။အစာမေၾကျခငး္၊ အစာစားျပီးဗိုက္နာျခင္း၊ ခံတြင္းပ်က္ျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလ်ာ့က်ျခင္း၊ ခံတြင္းပ်က္ျခင္း၊ ဗိုက္ေအာင့္၊ ဗိုက္နာျခင္း၊ ရင္ျပည့္ရင္ကယ္ျခင္း၊ ရင္ပူျခင္း၊ ပ်ိဳ႕အန္ျခင္း၊ အစာအိမ္ေရာင္ျခင္း၊ မ်ားေသာအားျဖင့္ လကၡဏာထူးထူးျခားျခားမျပပါ။ ေႏွာင္းမွ၊ လြန္မွသိၾကရသည္။အစာေရမ်ိဳကင္ဆာအႏၱရာယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။အသက္၄၅ႏွစ္ႏွင့္၇၀ၾကားဇရာ၊ ေဆးလိပ္၊ ေဆးရြက္ႀကီး၊ အရက္စြဲ၊ ဗီတာမင္စီ၊ ေအ၊ ဘီ၂ မပါသည့္ အာဟာရ စားျခင္း၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ သစ္သီးအစားနည္းျခင္း၊ အစာမေၾကျခင္း။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။အစာမ်ိဳရခက္ျခင္း၊ ခံတြင္း၊ လည္ေခ်ာင္းထဲတြင္အစာနင္ျခင္း၊ ရင္ျပည့္ျခင္း၊ ရင္ဘတ္နာျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ က်ျခင္း။အူမႀကီးႏွင့္မစင္အိမ္ကင္ဆာအႏၱရာယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။အမွ်င္ဓာတ္၊ ထံုးဓာတ္ပါ၀င္ေသာ အစားအစာမ်ားအစားနည္းျခင္း၊ အသီးအရြက္ထက္စာလွ်င္ အသားအစား မ်ားျခင္း။ ေပါလစ္ပ္ အလံုးအက်ိတ္ရွိျခင္း။ မိသားစုအတြင္း အူမၾကီးကင္ဆာျဖစ္သူရွိဖူးသည့္ရာဇ၀င္ရွိျခင္း။ ၀မ္းခ်ဳပ္လြန္းျခင္း(သို႔) ၀မ္းပ်က္လြယ္ျခင္း၊ အူထဲတြင္အဆိပ္အေတာက္မ်ား မ်ားေနျခင္း၊ အဆီအဆိမ့္ အသားအ စားမ်ားျခင္း။ အစားၾကဴးျခင္း၊ အရက္အေသာက္မ်ားျခင္း၊ သည္းေျခရည္မထြက္ျခင္း(သို႔)အထြက္မ်ားျခင္း၊ နာ တာရွည္အူေရာင္ေရာဂါျဖစ္သည့္အူမႀကီးတြင္အနာျဖစ္ေရာင္ရမ္းေသာေရာဂါျဖစ္ဖူးျခင္း၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ နည္းျခင္း၊ စိတ္တို၊ ေဒါသထြက္လြယ္ကာ အဆုိးျမင္ခံစားမႈျပင္းထန္ျခင္း၊ ေမြးရာပါေရာဂါရွိျခင္း၊ အသက္၅၀ေက်ာ္တြင္ အျဖစ္မ်ားျခင္း။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။စအိုမွေသြးယုိျခင္း၊ ၀မ္းထဲတြင္ေသြးမည္းမည္းပါျခင္း၊ ၀မ္းထဲတြင္ ခၽြဲ၊ ေသြးမ်ား၀မ္းႏွင့္အတူပါလာျခင္း(သို႔)သီးျခားစီပါ လာတတ္ျခင္း၊ ၀မ္းသြားသည့္အေလ့အက်င့္ေျပာင္းလာျခင္း၊ ၀မ္းပ်က္ပ်က္ေနျခင္း၊ ၀မ္းေဖာလိုက္ ၀မ္းခ်ဳပ္လိုက္ျဖစ္လာ ျခင္း(သို႔)၀မ္းဆက္တိုက္ခ်ဳပ္ေနျခင္း၊ ၀မ္းသြားခ်င္စိတ္ျဖစ္ေပၚေနျခင္း၊ ၀မ္းသြားရသည့္ အခါ ၀မ္းက်န္သကဲ့သို႔ခံစားရျခင္း၊ အျမဲလိုလိုဗိုက္ေအာင့္၊ ဗိုက္နာေနျခင္း၊ ခံတြင္းပ်က္ျခင္း၊ ေျခကုန္လက္ပန္း က်ျခင္း၊ လူပိန္လိုက္လာျခင္း၊ ပ်ိဳ႕အန္ျခင္း၊ ဗိုက္ေရာင္လာျခင္း၊ ဗိုက္နာျခင္း(သို႔)မအီမသာျဖစ္ျခင္း။သားအိမ္အတြင္းသားႏွင့္သားအိမ္ကင္ဆာအႏၱရယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။တစ္ခါမွ ကိုယ္၀န္မေဆာင္ဖူးျခင္း၊ ေသြးဆံုးျပီးခ်ိန္ေနာက္ပိုင္းကာလသို႔ေရာက္ေနျခင္း၊ မိသားစု၀င္မ်ားထဲတြင္ သားအိမ္ကင္ဆာျဖစ္ဖူးေသာရာဇ၀င္ရွိျခင္း၊ ဆီးခ်ိဳ၊ ေသြးခ်ိဳရွိျခင္း၊ အ၀လြန္ျခင္း၊ ေသြးတိုးေရာဂါရွိျခင္း၊ ဓမၼတာ မမွန္ျခင္း၊ အဆီ အသားအစားမ်ားျခင္း၊ သားျမံဳျခင္း(သို႔)သားသမီးမရျခင္း၊ တေမာက္ဆီဖဲန္(ကင္ဆာေဆး)ေသာက္ရျခင္း၊ အီစထရိုဂ်င္ေဟာ္မုန္းအစားထိုးကုထံုးျဖင့္ တာရွည္ကုသေနရျခင္း၊ ပံုမွန္မဟုတ္ေသာ ေဟာ္မုန္း ပမာဏၾကာရွည္ေနျခင္း။ကနဦးလကၡဏာမ်ား။ဓမၼတာလာစဥ္မနာမက်င္ပဲ ေသြးအဆင္းမ်ားျခင္း၊ ပံုမွန္မဟုတ္ေသာ အရိအရြဲဆင္းျခင္း၊ ဓမၼတာလာစဥ္နာက်င္ ကုိက္ခဲျခင္း၊ ဓမၼတာအဆင္းမ်ား၊ ေသြးသြန္ျခင္း၊ တင္ပါးဆံုတစ္၀ိုက္ကိုက္ခဲျခင္း၊ ပိန္လာျခင္း၊ ခံတြင္းပ်က္ျခင္း၊ ေျခကုန္လက္ပန္းက်ျခင္း။ေနာက္က်မွသိရေသာ လကၡဏာမ်ား။ၾကြက္တတ္ျခင္း၊ လိင္ဆက္ဆံျပီးတုိင္း ေသြးဆင္းျခင္း၊ ၀မ္းဗိုက္ေအာက္ပိုင္းေလးလံျခင္း၊ ျပန္ရည္က်ိတ္မ်ား ေရာင္ရမ္းျခင္း။သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာအႏၱရယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။ငါးၾကိမ္ေက်ာ္ကိုယ္၀န္ေဆာင္သားေမြးျခင္း၊ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ႏွင့္လိင္ဆက္ဆံျခင္း၊ ဆီးပူေညာင္းက် (သို႔) လိင္ အဂၤါၾကြက္ႏို႔ျဖစ္ဖူးေသာ ရာဇ၀င္ရွိျခင္း၊ အိမ္ေထာင္ဖက္(သို႔)လိင္ဆက္ဆံဖက္မ်ားျခင္း၊ သားျမံဳျခင္း၊ အီစထရို ဂ်င္ေဟာ္မုန္းမ်ားၾကာရွည္အသံုးျပဳျခင္း။ သေႏၵတားေဆး၊ ေဆးလိပ္အေသာက္မ်ားျခင္း(သို႔)ေဆး ေျခာက္ရႈျခင္း၊ သားအိမ္ေခါင္းေရယုန္ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးႏွင့္ သားအိမ္ေခါင္းတြင္တြယ္တတ္ေသာပက္ပစ္လိုးမားဗိုင္းရပ္စ္ပိုး၀င္ျခင္း၊ နာတာရွည္ေဖာလစ္အက္စစ္ခ်ိဳ႕တဲ့မႈျဖစ္ျခင္း၊ ဗီတာမင္(ေအ)ႏွင့္(စီ)ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း၊ အဆီအဆိမ့္အစားမ်ားျခင္းႏွင့္ အ၀လြန္ျခင္း(သားအိမ္ကင္ဆာပါျဖစ္ႏိုင္)။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။ကနဦးပိုင္း၊ လကၡဏာမျပ။ ဓမၼတာေပၚစဥ္ေသြးအဆင္းမ်ားျခင္း၊ အျဖဴ၊ အနီမဟုတ္ပဲသမားရိုးက်မဟုတ္သည့္ အရိအရြဲဆင္းျခင္း၊ ဓမၼတာလာစဥ္ နာက်င္ကိုက္ခဲျခင္း၊ ေသြးမ်ားမ်ားဆင္းသည့္လမ်ား မ်ားလာျခင္း၊ လိင္ဆက္ ဆံသည့္အခါ နာက်င္ျခင္း၊ ဆက္ဆံျပီးသည့္အခါေသြးဆင္းျခင္း၊ ပကပ္စမီးယားေခၚသားအိမ္ေခါင္းမွ အရိအရြဲ မ်ားရယူကာဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ၾကည့္သည့္အခါ ပံုမွန္မဟုတ္ေသာဆဲလ္မ်ားေတြ႔ရျခင္း၊ ေျခကုန္လက္ပန္းက်ျခင္း၊ ဗိုက္နာျခင္း၊ ဗိုက္ကယ္ေလပြျခင္း။သားဥအိမ္(မမ်ိဳးဥအိမ္)ကင္ဆာအႏၱရာယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။ကေလးမရျခင္း၊ တိရစၧာန္အဆီအစားမ်ားျခင္း၊ ေသြးဆံုးခ်ိန္တြင္ အျဖစ္မ်ားျခင္း၊ ကေလးရေစေသာေဆးမ်ား၊ ကလိုမီဖင္းန္စစ္ၾတိတ္၊ အပ်ိဳေဖာ္အ၀င္ေစာျခင္း၊ အသက္၃၀ေက်ာ္မွသားဦးရျခင္း၊ တဲလ္ကမ္ေပါင္ဒါ၊ မ်ိဳးရိုးရာဇ၀င္ သားျမံဳျခင္း၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ ေက်ာက္ဂြမ္းႏွင့္ထိေတြ႕ျခင္း၊ ေအာ္ဂဲႏိုကလိုရင္းန္၊ ခရီအိုဆုတ္၊ ဆာလ ဖိတ္ကေလာ္ဒိန္း၊ လင္ဒိန္း၊ ထရိုရာဇင္းန္၊ ေပါင္းသတ္ေဆးစသည့္ပိုးသတ္ေဆးမ်ားႏွင့္အထိအေတြ႔မ်ားျခင္း။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။ေႏွာင္းပိုင္းကာလမ်ားေရာက္သည္အထိ လကၡဏာတိတိက်က်မျပျခင္း၊ တင္ပါးဆံုအရိုးတြင္းတစ္၀ိုက္ေနမထိ ထိုင္မသာရွိျခင္း၊ မမ်ိဳးဥအိမ္ေရာင္ျခင္း၊ ေျခေထာက္နာျခင္း၊ ဓမၼတာလာစဥ္ေသြးသြန္ျခင္း၊ ဗိုက္ေရာင္ျခင္း၊ ေလပြျခင္း၊ ၀မ္းခ်ဳပ္ျခင္း၊ နာတာရွည္အစာအိမ္နာျခင္းစသည့္အစာမေၾကသည့္ ျပႆနာမ်ားရွိျခင္း။ေယာနိ(မိန္းမကိုယ္)ကင္ဆာအႏၱရယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။ဒိုင္အီသိုင္းစတင္လ္ဘက္စ္ေၾတာလ္၊ ေယာနိတြင္းအက်ိတ္ထြက္ျခင္း၊ ပက္ပ္ပီလိုးမားဗိုင္းရပ္စ္၊ သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာ၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။ေသြးသြန္ျခင္း၊ အရိအရြဲဆင္းျခင္း၊ လိင္ဆက္ဆံရာတြင္နာက်င္ျခင္း၊ တင္ပါးဆံုအရိုးခြင္တြင္း ဆက္တိုက္နာက်င္ ကိုက္ခဲျခင္း။ဆီးအိမ္ႏွင့္ေက်ာက္ကပ္ကင္ဆာအႏၱရယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။ဘဲန္ဇီဒင္းန္၊ အဲန္လင္းဆိုးေဆး(ေရာ္ဘာမွာပါ)၊ နက္ဖ္သလင္းန္(အစီခံမပါေသာစီးကရက္မ်ား)စသည့္ ဓာတု ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႔ျခင္း။ ေဆးလိပ္၊ ကဖင္းန္(သို႔)ေဆးသၾကားအလြန္အၾကဴးစားေသာက္ျခင္း။ ရွစ္စတိုဆို မီေယးဆစ္စ္ ဟူေသာကပ္ပါးေရာဂါရဖူးေသာ ရာဇ၀င္ရွိဖူးျခင္း။ ၀ျခင္း။ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ေသာ ေရာဂါ ခဏခဏျဖစ္ျခင္း။ ေက်ာက္ကပ္ေဆးရျခင္း။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။ဆီးထဲေသြးပါျခငး္၊ ဆီးသြားသည့္အခါနာျခင္း၊ ပူျခင္း၊ က်ဥ္ျခင္း၊ ခဏခဏဆီးသြားျခင္း၊ အေၾကာင္းခံမည္မည္ရ ရမရွိပဲ ခဏခဏဖ်ားျခင္း၊ ေသြးအားနည္းျခင္း၊ ေျခကုန္လက္ပန္းက်ျခင္း၊ အားနည္းျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလ်ာ့ က်လာျခင္း။ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ အႏၱရယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။ဆီးက်ိတ္ေရာင္ ဆီးက်န္၍ခဏခဏဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ျခင္း၊ ကာလသားေရာဂါရာဇ၀င္ရွိျခင္း၊ အသား၊ ႏို႔၊ ေကာ္ဖီအစားအေသာက္မ်ားျခင္း၊ မ်ိဳးရိုး။ လိင္အေပ်ာ္အၾကဴးမ်ားျခင္း၊ အသက္၅၀ေက်ာ္ကက္ဒ္မီယမ္၊ ေရာ္ဘာ တို႔ ကိုင္တြယ္ရျခင္း၊ ေရရွည္အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့မႈ(အထူးသျဖင့္ လိုင္ကိုပီးန္)၊ ဗီတာမင္အီးႏွင့္ဒီ၊ ဆယ္လီနီယမ္၊ ႏွစ္ရွည္ကိုလက္စထေရာမ်ားေနျခင္း။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။ဆီးသြားခ်င္ပါက မေအာင့္ႏိုင္ျခင္း။ ဆီးအသြားခက္ျခင္း။ ဆီးေတာက္ေလွ်ာက္မသြားျခင္း။ ဆီးက်င္၊ ဆီးပူျခင္း၊ ဆီးထဲတြင္ ေသြးပါျခင္း၊ အရိုးနာျခင္း၊ ေျခေထာက္ေရာင္ျခင္း၊ ခါးေအာက္ပိုင္းေတာက္ေလွ်ာက္ကိုက္ခဲျခင္း၊ တင္ ပါးဆံုအရိုးခြင္၊ ေပါင္အထက္ပိုင္းကိုက္ျခင္း၊ ညဘက္ဆီးခဏခဏသြားျခင္း။မုန္႔ခ်ိဳအိတ္(ပန္ကရိယ)ကင္ဆာအႏၱရာယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။အရက္၊ ေဆးလိပ္မ်ားျခင္း၊ ဆီးခ်ိဳ၊ တစ္ရက္ေကာ္ဖီႏွစ္ခြက္ထက္ပိုေသာက္ျခင္း၊ အသည္းၾကြပ္ေရာဂါရာဇ၀င္ရွိ ျခင္း၊ နာတာရွည္မုန္႔ခ်ိဳအိတ္ေရာင္ေရာဂါရွိျခင္း၊ ဓာတ္ဆီ၊ ပိုးသတ္ေဆး စသည့္ဓာတုပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႕ေန ရျခင္း။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။ေက်ာဘက္တြင္ ကန္႔လန္႔ျဖတ္နာျခင္း၊ အေၾကာင္းမဲ့အသား၀ါျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်ျခင္း၊ ေျခေထာက္ေသြး ေၾကာပိတ္ျခင္း၊ ေသြးအားနည္းျခင္း၊ ေျခကုန္လက္ပန္းက်ျခင္း၊ ပ်ိဳ႕အန္ျခင္း။ကပ္ပယ္အိတ္(ေ၀ွးေစ့)ကင္ဆာအႏၱရယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။ေမြးရာပါေ၀ွးေစ့၊ ကပ္ပယ္အိတ္အတြင္းမေရာက္ျခင္း၊ ေကဖီးန္အစားမ်ားျခင္း၊ ေဆးေျခာက္ၾကာၾကာသံုးျခင္း၊ ေ၀ွးေစ့ မၾကာမၾကာေရာင္ျခင္း၊ သားေၾကာျဖတ္ျခင္း၊ မိသားစုထဲတြင္ ေ၀ွးေစ့ကင္ဆာျဖစ္ဖူးေသာ ရာဇ၀င္ရွိပါ ကျဖစ္ႏိုင္ေျခပိုမ်ားျခင္း၊ ဓာတုပစၥည္းအခ်ိဳ႕ကို ကိုင္တြယ္ထိေတြ႔ရျခင္း၊ ဆီ၊ ဓာတ္ေငြ႔ႏွင့္ထိေတြ႕ရေသာလုပ္ သားမ်ား၊ မို္င္းတြင္း၊ သတၱဳတြင္းလုပ္သားမ်ား၊ ယႏၱရားလုပ္သားမ်ားတြင္ အေတြ႔ရမ်ားသည္။ အသက္၁၅ႏွစ္မွ၄၀ၾကားအျဖစ္မ်ားသည္။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။အက်ိတ္၊ ေ၀ွးေစ့ၾကီးျခင္း၊ ကပ္ပယ္အိတ္ထူလာျခင္း၊ ကပ္ပယ္အိတ္အတြင္းရုတ္တရက္အရည္မ်ားစုလာျခင္း၊ ကပ္ပယ္အိတ္ေ၀ွးေစ့တင္းျခင္း၊ နာျခင္း၊ ဗိုက္ေအာင့္ျခင္း၊ ေပါင္ရင္းတြင္နာျခင္း၊ ရင္သားၾကီးတင္းကာနာလာ ျခင္း၊ ဆီးသြားပံုေျပာင္းလာျခင္း၊ ေညာင္းျခင္း၊ ႏံုးျခင္း။လင္မ္ဖိုးမား(ေဟာ့ခ်္ကင္းေရာဂါ)ကင္ဆာအႏၱရယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။မ်ိဳးရိုးဗီဇ၊ ကိုယ္တြင္းခုခံအားအလုပ္မလုပ္ျခင္း၊ ျပဒါး(သို႔)ပီဗီစီႏွင့္ထိေတြ႔မႈရွိျခင္း၊ အခ်ိဳ႕ကဗိုင္းရပ္စ္ပုိးႏွင့္ဆက္ ႏြယ္မႈရွိျခင္း၊ (ဥပမာ-အီဘိုလာဗိုင္းရပ္စ္(သို႔)အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ)သတိေပးလကၡဏာမ်ား။ျပန္ၾကည္က်ိတ္မ်ား မနာမက်င္ပဲေရာ္ဘာတံုးကဲ့သုိ႔ပံုစံႏွင့္ေရာင္ျခင္း၊ ယားယံျခင္း၊ ညဘက္ေခၽြးျပန္ျခင္း၊ အေၾကာင္းမဲ့ဖ်ားျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလ်ာ့က်ျခင္း၊ စအိုယားျခင္း၊ ေသြးအားနည္းျခင္း၊ သရက္ရြက္(ေဘလံုး) ႏွင့္အသည္းၾကီးျခင္း၊ မၾကာခဏပိုး၀င္၍ ဖ်ားျခင္း၊ ေသြးဥမႊားအေရအတြက္ေလ်ာ့ျခင္း၊ ေျခကုန္လက္ပန္းက်ျခင္း ။ ပါးစပ္၊ လည္ေခ်ာင္း၊ လွ်ာ၊ အနာျဖစ္ပါက က်က္ခဲျခင္း၊ အသံ၀င္ျခင္း။ေဟာ့ခ်္ကင္းေရာဂါမဟုတ္ေသာ(လင္ဖိုးမား)ကင္ဆာအႏၱရာယ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား။ဗိုင္းရပ္စဆိုက္တိုမက္ဂလိုဗိုင္းရပ္စ္စသည့္ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးမ်ား၀င္ေရာက္ေရာဂါရႏိုင္ေျခရွိျခင္း။ မ်ိဳးရိုး၊ ကိုယ္တြင္းခု ခံအားညံ့ျခင္း၊ ျပဒါး(သို႔)ပီဗီစီႏွင့္အထိအေတြ႔ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး၀င္ျခင္းႏွင့္အဆက္အစပ္မကင္း။သတိေပးလကၡဏာမ်ား။လကၡဏာ၊ ေ၀ဒနာမ်ား ေဟာ့ခ်္ကင္းႏွင့္တူ။ တစ္ခုသာကြာသည္။ ခံတြင္းႏွင့္လည္ေခ်ာင္း၊ အာေခါင္တစ္သွ်ဴး မ်ားတြင္ ေရာဂါအရေစာျခင္း၊ ထုိ႔အတူအေရျပား၊ ရိုးတြင္းျခင္ဆီႏွင့္အစာေျခအဖြဲ႔တို႔တြင္လည္းအျဖစ္ေစာျခင္း။